Kıymet kazanma tenzili, hasarlı bir aracın onarım sonrası değerindeki artış nedeniyle sigorta tazminatından yapılan kesintiyi ifade eder. Bu kesinti, aracın yeni parçalarla onarılması sonucu piyasa değerinin artması ve sigortalının haksız kazanç elde etmesinin önüne geçmek amacıyla uygulanır.
KKT araç sigortalarında, özellikle kasko sigortalarında sıkça karşılaşılan bir terimdir. Bir aracın hasar görmesi ve onarılması durumunda, onarımda kullanılan yeni parçalar aracın değerini artırabilir. Sigorta şirketleri, bu değer artışını “kıymet kazanma” olarak değerlendirir ve sigortalıya ödeyecekleri tazminattan belirli bir oranda kesinti yaparlar. Bu kesintiye kıymet kazanma tenzili adı verilir.
Kıymet kazanma tenzilinin temel amacı, sigortalının haksız kazanç elde etmesini önlemektir. Yani, hasarlı aracın onarım sonrası değeri, hasar öncesi değerinden yüksek olmamalıdır. Kıymet Kazanma Tenzili bu değer farkını dengelemek için uygulanır.
Araç hasarlarında değer kaybı hesabı, genellikle sigorta şirketlerinin anlaşmalı olduğu eksperler tarafından yapılır. Eksperler, aracın hasar öncesi ve sonrası durumunu inceleyerek, onarımda kullanılan parçaların değerini ve aracın piyasa değerini dikkate alarak bir değer kaybı raporu hazırlarlar. Bu raporda, KKT oranı da belirtilir.
Değer kaybı hesabında aşağıdaki faktörler göz önünde bulundurulur:
KKT , sigorta şirketinin ödeyeceği tazminat miktarını doğrudan etkiler. Eksper raporunda belirlenen kıymet kazanma tenzili oranı, sigorta tazminatından düşülerek sigortalıya ödenecek net tazminat miktarı belirlenir.
Örneğin, 10.000 TL hasar bedeli olan bir araçta %10 KKT uygulanması durumunda, sigortalıya 9.000 TL tazminat ödenir.
Ekspertiz raporunda KKT aracın hasar öncesi ve sonrası piyasa değerinin karşılaştırılması ve onarımda kullanılan parçaların değerinin belirlenmesi ile hesaplanır. Eksperler, bu hesaplamayı yaparken aracın yaşı, modeli, hasarın boyutu gibi faktörleri de göz önünde bulundururlar.
KKT’den kaçınmanın en etkili yolu, kasko sigortası yaptırırken “eskime payı düşmeme teminatı” ekletmektir. Bu teminat sayesinde, hasar durumunda KKT uygulanmaz ve sigortalı, hasar bedelinin tamamını tazminat olarak alabilir.
KKT uygulaması, sigorta şirketleri arasında farklılık gösterebilir. Bazı sigorta şirketleri, belirli yaş ve model araçlarda KKT uygulamayabilirken, bazıları ise tüm araçlarda bu tenzili uygulayabilir. Sigorta poliçesi seçerken, KKT ile ilgili maddeleri dikkatlice incelemek önemlidir.
Hasar sonrası değer kaybı ve tazminat süreci şu şekilde işler:
KKT hesaplama yöntemleri, sigorta şirketlerine göre farklılık gösterebilir. Genellikle, aracın piyasa değerine ve onarımda kullanılan parçaların değerine göre bir oran belirlenir.
Kıymet kazanma tenzilini etkileyen birçok faktör vardır. Bu faktörler, aracın yaşı ve modeli, hasarın boyutu ve şiddeti, onarımda kullanılan parçaların niteliği, aracın marka ve piyasa değeri, aracın kullanım durumu gibi unsurları içerir.
Örneğin, 2020 model bir aracın kaportasında oluşan bir hasar sonucu 5.000 TL’lik bir onarım yapıldığını varsayalım. Aracın piyasa değeri 100.000 TL olsun. Eksper, onarımda kullanılan yeni parçaların aracın değerini %2 oranında artırdığını belirlemiştir. Bu durumda, KKT 2.000 TL (100.000 TL x %2) olarak hesaplanır. Sigorta şirketi, 5.000 TL’lik onarım bedelinden 2.000 TL kıymet kazanma tenzilini düşerek sigortalıya 3.000 TL tazminat öder.
Kıymet Kazanma Tenzili ile İlgili Ek Bilgiler
Kıymet kazanma tenzili, araç sigortalarında önemli bir konudur. Sigortalıların, KKT konusunda bilinçli olmaları ve haklarını korumaları önemlidir. Sigorta poliçesi seçerken, KKT ile ilgili hükümleri dikkatlice incelemek ve anlamadığınız noktaları sigorta şirketine sormak gerekmektedir. Hasar durumunda, bir sigorta uzmanından veya avukattan görüş alarak haklarınızı öğrenmeniz ve gerekirse hukuki destek almanız önemlidir.